Türkiye’de ev sahipleri ve kiracılar arasında en çok tartışma yaratan konulardan biri, kira tahliye taahhütnamesidir. Özellikle tarihsiz olarak imzalatılan tahliye taahhütnameleri, hukuken geçerli midir, geçersiz midir sorusu, hem ev sahiplerinin hem de kiracıların sıklıkla gündemindedir. Türk Borçlar Kanunu ve Yargıtay içtihatları ışığında, tarihsiz imzalanan tahliye taahhütnamesinin geçerliliği detaylı şekilde açıklıyoruz.
Kira Tahliye Taahhütnamesi Nedir?
Kira tahliye taahhütnamesi, kiracının kiralanan taşınmazı belirli bir tarihte boşaltmayı taahhüt ettiği yazılı belgedir. Bu belge sayesinde ev sahibi, sözleşme bitmeden kiracıyı çıkarma yetkisine sahip olabilir. Ancak bu hakkın kullanımı kanunlarla sıkı şekilde sınırlandırılmıştır.
Bu belgenin yasal dayanağı, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 352. maddesidir. Bu maddeye göre kiracı, kiralananı belirli bir tarihte tahliye edeceğine dair yazılı bir beyan sunarsa ve bu beyan tahliye tarihinden itibaren bir ay içinde icra takibine veya dava yoluna başvurularak ileri sürülürse, tahliye sağlanabilir.
Tarihsiz Tahliye Taahhütnamesi Ne Anlama Gelir?
Tarihsiz tahliye taahhütnamesi, kira sözleşmesi imzalanırken veya hemen sonrasında ev sahibi tarafından kiracıya imzalatılan, üzerinde tarih kısmı boş bırakılan taahhüt belgesidir. Bu uygulama genellikle ev sahipleri tarafından “güvence” olarak kullanılır.
Avukat Kübra Kocabıçak bu konuda detaylı açıklamalar yapmıştır.
Boş Tarihli İmzalanan Tahliye Taahhütnamesi Geçerli Midir?
Yargıtay’a göre, kiracı tahliye taahhütnamesini kendi isteğiyle, baskı altında olmadan imzalıyorsa ve sadece tarih kısmı boş bırakıldıysa, bu kendiliğinden ev sahibinin istediği tarihi doldurabileceği anlamına gelir. Yani boş tarihli taahhütnamenin geçersiz sayılması için tek başına tarih kısmının doldurulmuş olması yeterli görülmez – zira kiracı bu imzayla doldurma yetkisini de kabul etmiş sayılır. Aşağıda, bu yaklaşımı hukuki kaynaklarla detaylıca değerlendireceğiz.
Hukuki Dayanak: TBK 352. Madde
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 352/1. maddesi, “kiracı, kiralananı belirli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak üstlenirse…” şeklinde açık düzenleme getirir. Burada taşınmazın tesliminden sonra ve belirli bir tarih taahhüt edilerek yazılı beyanın yapılması esastır.
Yargıtay kararları da boş tarihli taahhütnamelerin otomatik olarak geçersiz sayılmamasını, kiracının imzasını irade beyanı olarak kabul eden bir yönelim sergiler. Hatta, tarih boş olsa bile bu imzanın “kiraya verene doldurma yetkisi verdiği” değerlendirilir.
Neden Geçerli Kabul Ediliyor?
Bu yaklaşımın temel mantığı, kiracının imzayla birlikte iradesini serbestçe ortaya koymuş olduğudur. Boş tarihli belge imzalatmanın, imzaya koruma yetkisi vermesi anlamına geldiği kabul edilir. Tarihi sonradan doldurma durumu, bu iradeyi değiştirmez ve yazılı belge geçerliliğini korur.
Ancak İtiraz ve İspat Yolu Her Zaman Açık
Kiracı yine de itiraz hakları çerçevesinde dava sürecinde tarih boş bırakılmış olsa da “manevi baskı” veya “irade sakatlığı” iddiasıyla belgeyi geçersiz saydırabilir. Ancak bu iddialar yazılı delille desteklenmek zorundadır. Yargıtay, bu tür nedenlerle otomatik geçersizlik kararı vermez; delil gösterilmesini şart koşar.
Özetle:
- Kiracı, tahliye taahhütnamesini kendi rızasıyla imzaladıysa ve sadece tarih boş bırakıldıysa, Yargıtay pratiklerine göre bu belge geçerli sayılır.
- Ev sahibinin istediği tarihi sonradan doldurma hakkı tanınır; dolayısıyla tahliye davası veya icra takibi bu belgeye dayanılarak sürdürülebilir.
- Kiracının itirazı mümkündür ama ancak delillerle desteklenirse geçerli olabilir.
- Sonuç olarak, boş tarihli taahhütname geçersiz değildir, ama itiraz hali açık tutulmalıdır.
Bu konuda hak kaybı yaşamamak için, tahliye taahhütnamesi imzalanmadan önce haklarınızı bilen bir kira hukuku avukatına danışmanız faydalı olacaktır.
